کتاب «از آستارا تا استارباد» نوشتهٔ دکتر منوچهر ستوده منتشر می‌شود

فریدون نوزاد

 

 

به‌تازگی انتشارات بلور کتابِ ارزنده و پژوهشی «از آستارا تا استارباد 10 +1 جلد» نوشتهٔ سرو کهنسال ایران دکتر منوچهر ستوده را آماده چاپ و نشر کرده است. کتاب «از آستارا تا استارباد» به کوشش محمدرضا توسلی به زیور طبع آراسته شده است. نبود این کتاب، برای جامعهٔ فرهنگی ایران و پژوهندگان جوان و سخت‌کوش احساس می‌شد.

چاپ دگربارهٔ این کتاب از اهم واجبات جهان نشر بود که کلیه نسخ آن به فروش رسیده بود و عدم حضورش در پیشخوان کتابفروشیها مایه تاسف به شمار می‌آمد.

کتاب «از آستارا تا استارباد» کامل‌ترین کتاب پیرامون آثار بازمانده از باشندگان حاشیه دریای کاسپین (مازندران) و ساکنان نواحی شمال ایران می‌باشد که دقت فراوان و کنجکاوی مقدس استاد دکتر منوچهر ستوده به نگاهداری آنها پرداخت و آثاری را که در معرض نابودی بود دگر باره جاودانگی بخشید. استاد ستوده از سال 1346 کار عظیمی را آغاز کرد و در 1349 اولین چاپ را هدیه مردم قدرشناس ایران نمود.

کار از نخست تا پایان گام به گام مورد بررسی و شناخت و معرفی قرار گرفت و با کمبود امکانات پیش رفت ، حتی یک قطعه کوچک کاشی از نظر دور نماند.

گفتنی است که ایشان در بخشی از مقدمهٔ جلد اول کتاب از آستارا و استارباد بیان می‌کنند که وقتی در تابستان همان سال، دکتر منوچهر ستوده، به نواحی کوهستانی رو می‌آورد و یکی دوماه در دیلمان و کلارستاق و نور و کجور و لاریجان به گردآوری مطالب و عکس برداری و نقشه کشی و خواندن کتیبه ها و سنگ های قبور قدیمی می‌پردازد، نگارنده به این نتیجه می‌رسد که اگر روزی این کار سامانی پذیرد و آنچه ننوشته اند نوشته شود ، مثنوی هفتاد من کاغذ شود .

پس از چاپ نخست کتاب، نسل پویا و فرهنگ دوست ایرانی آنچنان از این کار استقبال کردند که در همان آغاز انتشار مجلدات دهگانه این اثر مرجع نایاب گشت. با موافقت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و جناب دکتر مهدی محقق و جناب دکتر توفیق سبحانی و با مساعدت دانشمند گرامی جناب عنایت الله مجیدی از موسسه دائرة المعارف بزرگ اسلامی اجازه چاپ آزاد و مجدد آن برای استفاده عموم اخذ گردید که امید است یکی پس از دیگری بقیه مجلدات چاپ و نشر گردد.

کتاب از آستارا تا استارباد را باید کتابخانهٔ آثار و بناهای نوار شمالی ایران دانست. در این کتاب، به اختصار و مفید تاریخ و جغرافیای منطقه را در اختیار خواننده نهاد. به معرفت اندیشان صاحب فتوت در انجام باز نشر این مرجع نایاب  زهازه و دست مریزاد می گوئیم.

رشت امرداد 1393