کتاب
ارج نامهٔ دکتر محمّدعلی موحّد در دانشگاه تبریز تدوین شد
 |
|
| دکتر محمدعلی موحد | محمد طاهری خسروشاهی |
ارج‌نامۀ دکترمحمّدعلی موحّد چهرهٔ برجستۀ فرهنگ و ادب ایران به کوشش محمّد طاهری خسروشاهی در دانشگاه تبریز تدوین شد. این کتاب دربرگیرندۀ مطالبی از حدود 70 شخصیت برجستۀ فرهنگ و ادب ایران است که دربارهٔ استاد موحّد نوشته شده یا به وی تقدیم شده است.
طاهری خسروشاهی، با اشاره به ضرورت تجلیل از خدمات دکتر موحّد اظهارداشت: دکتر محمدعلی موحّد یکی از فرزندان فرهیخته و بلندهمت آذربایجان است که سرتاسر عمر پربرکت خود را در تکاپوی علمی و فرهنگی گذرانده و در راستای تقویت بنیادهای فرهنگی ایران اسلامی و تعمیق زبان و ادب فارسی تلاش کرده است.
وی با اشاره به جامعیّت شخصیت دکتر موحّد گفت: حوزه‌های متنوعی که دکتر موحّد در طول سالیان اخیر به پژوهش گرفته است، گواه تنوع علائق و ابعاد شخصیت اوست و آنچه در این میان مایهٔ شگفتی است، مهارت و دانش ژرف او در همهٔ این حوزه‌های متنوع است.
این پژوهشگر دانشگاه تبریز افزود: دکتر موحّد استاد حقوق نفت است و درعین‌حال عرفان‌پژوهی کم‌نظیر به‌ویژه در حوزهٔ مولوی‌شناسی و ابن‌عربی پژوهشی است. همچنین سهم او در شناساندن سیمای ناشناختۀ شمس تبریزی بر کسی پوشیده نیست. در عرصهٔ تحقیقات تاریخی و بررسی اسناد هم به‌ویژه آنجا که پای منافع ملّی و وحدت سرزمینی در میان است، محققی پرحوصله و باریک‌نگر است.
طاهری خسروشاهی گفت: متعاقب انتشار یادنامۀ استاد فقید دکتر منوچهر مرتضوی، بنده از سوی حجت‌الاسلام دکتر عباس‌زاده رئیس موسسۀ تحقیقاتی علوم اسلامی و انسانی دانشگاه تبریز مأموریت یافتم که با همکاری گروه زبان و ادبیات فارسی این دانشگاه و با هدف تجلیل از مفاخر آذربایجانی که در راه اعتلای دانش و دفاع از منافع ملی و تقویت زبان فارسی تلاش می‌کنند، اقدام به تدوین ارج‌نامهٔ استاد موحّد بنمایم.
وی افزود: ارج‌نامهٔ استاد موحّد پس از مقدمه‌ای موجز از شرح حال ایشان، با درج سال‌شمار دقیقی از زندگی و آثار استاد آغاز می‌شود و سپس با گفت‌وگویی جدید دربارهٔ شمس تبریزی و چند موضوع دیگر ادامه می‌یابد. در بخش دوم ارج‌نامه که «دربارهٔ استاد» نام دارد، جمعی از دوستان و ارادتمندان دکتر موحّد، دربارهٔ سلوک اخلاقی و معنوی استاد و پیرامون آثار ایشان سخن گفته‌اند. از مطالب مندرج در این بخش میتوان به آثاری از محمود دولت‌آبادی،هوشنگ مرادی کرمانی، عزت‌الله فولادوند، عبدالله کوثری، مجدالدین کیوانی، ضیاء موحّد، حجت‌الله ایوبی و ... اشاره کرد.
این پژوهشگر افزود: بخش سوم ارج‌نامۀ استاد موحّد به شیوۀ مرسوم جشن‌نامه‌ها و یادنامه‌ها، دربرگیرندۀ آثار برخی از مفاخر و بزرگان فرهنگ و ادب است که مقالات خود را در موضوعات متنوع تحقیقات ادبی، تاریخی و حقوقی به احترام استاد موحّد از ایران و خارج کشور جهت انتشار در ارج‌نامۀ ایشان به دانشگاه تبریز اهدا کرده‌اند. از مؤلفان این بخش میتوان به آثاری از محمّدرضا شفیعی کدکنی، مصطفی ملکیان، احمد مهدوی دامغانی، بهاءالدین خرمشاهی، علی‌اکبر ولایتی، نصرالله پورجوادی، غلامعلی حدادعادل، ،محمدعلی اسلامی ندوشن، تقی پورنامداریان،محمدجعفر یاحقّی، ژاله آموزگار، سیروس شمیسا و ... اشاره کرد.
طاهری گفت: در صفحات پایانی کتاب، تصاویری منحصربه‌فرد و دیدنی از استاد موحّد برای نخستین بار چاپ شده است.
وی با اشاره به روند انتشار این مجموعه گفت: برای انتشار کتاب، با یکی از ناشران برجستۀ کشور به توافق رسیده‌ایم و اگر اتفاق خاصی نیفتد، ان‌شاءالله، ارج‌نامۀ استاد تا زمان برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، منتشر می‌شود. پس از انتشار کتاب در خرداد ماه سال آتی و هم‌زمان با سالروز تولّد استاد، مراسم رونمایی از کتاب به همراه همایش تجلیل از خدمات فرهنگی استاد محمدعلی موحّد در دانشگاه تبریز و با حضور و سخنرانی ریاست محترم دانشگاه و جمعی از نویسندگان کتاب برگزار می‌شود.
گفتنی است محمّدعلی موحّد متولد دوم خرداد 1302 شمسی در تبریز، ادیب، حقوق‌دان و عرفان‌پژوه و شمس‌شناس برجستۀ ایرانی است. وی در سال‌های بحرانی ماجرای نفت در ایران (دههٔ سی) به معاونت حقوقی شرکت ملی نفت رسید و پس از آن به‌عنوان معاونت اجرایی اوپک، در ژنو مستقر شد. از آثار وی میتوان به کتاب‌های: نفت ما و مسائل حقوقی آن، تصحیح مقالات شمس تبریزی (برندهٔ جایزۀ کتاب سال جمهوری اسلامی ایران)، ترجمۀ سفرنامه ابن بطوطه، خواب آشفتۀ نفت (برندۀ جایزۀ کتاب سال جمهوری اسلامی ایران)، در هوای حق و عدالت (برندۀ جایزهٔ اندیشهٔ سال)، ترجمه و تحلیل فصوص‌الحکم ابن عربی، تصحیح رساله در مناقب خداوندگار، ترجمهٔ اعلامیهٔ جهانی حقوق بشر، مبالغهٔ مستعار (ردّ ادعای شیوخ بر مالکیت جزایر سه‌گانه) و ... اشاره کرد. موحّد از سال 1382 به عضویت پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی ایران در آمده است.
شایان ذکر است مرحوم دکتر حسن حبیبی در سال 1386 برای نخستین بار جشن‌نامه‌ای برای بزرگداشت دکتر موحّد تدوین کرده است.