نام‌آوران ایرانی

استاد منوچهر مرتضوی

برگرفته از نشریه وطن یولی شماره 14

استاد شهریار - استاد منوچهر مرتضوی

 

 استاد منوچهر مرتضوی، ششم تیر ماه 1308 شمسی در محله ششگلان تبریز دیده به جهان گشود. وی پس از گرفتن دکترای زبان و ادبیات فارسی دست به تحقیق و مطالعه در ادبیات ایران زد.
علاوه بر آن که کتاب ”مکتب حافظ“ او درزمره کتاب های جریان ساز عرصه حافظ شناسی کشور است وی به عنوان فردوسی شناس برجسته ای نیز شناخته می شود. استاد مرتضوی از آخرین بازمانده های شاگردان استاد فروزانفر، سعید نفیسی و ملک الشعرا بهار بود که با تربیت چهره های ادبی و دانشگاهی زیادی، نام خود را در عرصه ادبیات معاصر ایران زمین جاودانه کرد.

وی درسالهای 1356 تا 1357 رئیس دانشگاه تبریز بود که در اعتراض به سرکوب دانشجویان، استعفا کرد و پس از این اقدام وی، استادان دیگر دانشگاههای ایران نیز استعفای دسته جمعی خود را تحویل مسوولان آن دوران دادند. از آثاری که به قلم این استاد زبان و ادبیات فارسی به رشته تحریر درآمده می توان به کتابهای ”فردوسی و شاهنامه“، ”مسایل عصر ایلخانیان“ و مجموعه اشعار ”چراغ نیمه مرده“ اشاره کرد.

انتشارات توس دو کتاب فردوسی و شاهنامه‌ و مکتب حافظ از این چهره شناخته‌ ادبیات فارسی را منتشر کرده؛ همچنین مجموعه مقالاتی نیز از این استاد درباره مثنوی معنوی به زودی زیر چاپ می‌رود. مسایل عصر ایلخانان‌ را نیز نشر آگاه منتشر کرده ‌است. مرتضوی در یادداشتی که بر چاپ سوم‌ فردوسی و شاهنامه نگاشته، از عشق و علاقه شدید خود به حماسه‌ ملی ایران سخن گفته و این اثر سترگ را از دیگر حماسه‌های بزرگ‌ جهان برتر و والاتر برشمرده و آورده است: عظمت جوهری و قبول و استقبال خاطر عوام و خواص، تاثیر حماسه ملی ایران را به جایی رسانید که از عرصه شعر و ادب و فرهنگ عمومی تجاوز کرد و در پهنه ناپیدا‌کردن عرفان و حکمت نیز اثر بخشید. دکتر مرتضوی در بخشی دیگر از این پیش‌گفتار می‌نویسد:

کتاب حاضر کوششی است برای اثبات این نظر که شاهنامه‌ فردوسی نه‌تنها یک حماسه بزرگ یا بزرگ‌ترین حماسه ایرانی یا یک اثر بزرگ و شایان ستایش ادبی و حماسی و ملی بلکه بزرگ‌ترین حماسه ملی دو جهان محسوب می‌شود‌ و می‌توان یقین داشت زبان و ادب اساطیر ایران و هویت‌ فرهنگی و ملی ایرانی بقا و استمرار خود را در یک هزاره پرآشوب تا حد زیادی مدیون فردوسی و شاهنامه است.

استاد منوچهر مرتضوی روز چهارشنبه، نهم تیرماه 1389 ساعت 11 صبح به علت بیماری و کهولت سن در  81 سالگی در منزل شخصی اش در تبریز از دنیا رفت.