زبان پژوهی

گفت‌وگو با فریدون جنیدی: ما مقصریم، نه زبان فارسی

فریدون جنیدی می‌گوید توان زبان فارسی کم نمی‌شود، گنجینه زبان فارسی باقی است و اگر از آن استفاده نمی‌شود، ما مقصریم، نه این زبان.

air-jordan-4-retro-cement-x-new-era-chicago-bulls-sneaker-hook-up-hat | boys nike jordan retro flyknit shoes women High OG Panda - air max 95 cool grey neon yellow - Grailify

این شاهنامه‌پژوه و استاد زبان‌های باستانی در گفت‌وگو با خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره زایاییِ زبان فارسی گفت: طبق تحقیقات من، توانایی ترکیب واژه‌ها و ساختن واژه‌های جدید در هیچ زبانی در جهان به اندازه زبان فارسی وجود ندارد. در زبان فارسی با ترکیب واژه‌ها، واژه‌های جدید و متفاوت ساخته می‌شود. در زبان فارسی، واژه «سرکشی» به معنای «مراقبت»، با «سرکشی کردن» و یا «سرک کشیدن» متفاوت است. من از واژه «سر» حدود 300 واژه پیدا کرده‌ام که هر کدام مفهومی تازه دارد.


او افزود: این موضوع گستردگی و توانایی زبان فارسی را می‌رساند. اگر امروز از این توانایی استفاده نمی‌شود، تقصیر خودمان است نه زبان فارسی. باید از این توانایی‌ها استفاده کنیم. زبانی که توانسته «شاهنامه» را به ما هدیه کند، مسلما برترین زبان جهان است، به شرطی که بچه‌های‌مان را چه در خانواده و چه در آموزش و پرورش، به آن عادت بدهیم. باید از «شاهنامه» در کتاب‌های درسی استفاده شود، اما از این کتاب استفاده چندانی نمی‌شود. هنگام استفاده هم بخش‌های افزوده «شاهنامه» را می‌آورند که سرشار از واژه‌های عربی است تا فرزندانی که میراث‌دار شاهنامه‌اند، این زبان را نشناسند.


جنیدی اضافه کرد: این تقصیر کسانی است که به زبان فارسی توجه نمی‌کنند. در کتاب‌های درسی از میان نویسنده‌های معاصر، نوشته‌های کسانی را منتشر می‌کنند که فریفته زبان عربی‌اند و سراسر اثرشان فقط ترویج زبان عربی است. این فارسی‌نویسی نیست، تلقین اندیشه‌های افراد فریفته فرهنگ عرب به دانش‌آموزان ایرانی است.


او درباره از بین رفتن فعل‌های ساده در زبان فارسی اظهار کرد: نمی‌شود گفت فعل‌های ما از بین رفته‌اند. این فعل‌ها کم مورد استفاده قرار می‌گیرند. بعضی از نویسنده‌های ما نمی‌خواهند از امکانات زبان فارسی استفاده کنند. ما گنجینه زبان فارسی را داریم، اما از آن استفاده نمی‌شود. مقصر ماییم نه زبان فارسی. توان زبان فارسی کم نمی‌شود. باید خودمان این فعل‌ها را به کار بگیریم.


جنیدی همچنین تأکید کرد: آموزش و پرورش باید کاری کند که بچه‌ها به گنجینه فرهنگ خود بیفزایند. باید در کتاب‌های درسی از نثر دوره‌های مختلف و همچنین از «شاهنامه» و شعرهای خاقانی استفاده کنند. وقتی مقاله‌های کسانی را در کتاب‌های درسی می‌آورند که زبان فارسی را نمی‌شناسند، نتیجه همین می‌شود.