ضرب المثل

چوب در آستین کسی کردن!

برگرفته از روزنامه اطلاعات

 

محمدرضا سهرابی‌نژاد

یکی دیگر از مثل‌های شیرین فارسی این مثل است: «چوب در آستین کسی کردن»!

این مثل یعنی که کسی را مضحکة مردم کردن و بی‌آبرو ساختن. چوب در آستین کسی کردن نوعی مجازات برای افراد خاطی و گناهکار بوده که گاهی اثری مثبت و گاهی هم نتیجه منفی می‌داده است. به هرحال، این عمل در زمانة خود مورد توجه مردم قرار گرفته و به شکل مثل درآمده و تا روزگار ما رسیده است.

در گذشته‌های دور، افراد خاطی و گناهکار را می‌گرفتند و چوب در آستین‌هایش می‌کردند و آن بندة خدا، شکل و شمایل مترسک سر جالیز را پیدا می‌کرد و بعد با همان وضع در کوچه و خیابان‌های شهرش می‌گرداندند تا عبرت سایرین گردد. حالا این که آیا مایة عبرت می‌شد یا نه، بماند. اما مسلماً رسوای خاص و عام می‌شد. گاهی توبه می‌کرد و سر به راه می‌شد و گاهی هم جری می‌شد و گستاخ‌تر. به هرحال، مَثَل چوب در آستین کسی کردن، کنایه از تهدید و ترساندن کسی از مجازاتی است که هتک آبرو در پی دارد.