پنج شنبه, 09ام فروردين

شما اینجا هستید: رویه نخست گردشگری گشت و گذاری در 2 روستای هدف گردشگری مازندران

گردشگری

گشت و گذاری در 2 روستای هدف گردشگری مازندران

برگرفته از روزنامه اطلاعات
 

روستای کندلوس از توابع بخش کجور شهرستان نوشهر، از شمال به روستای پیده، از غرب و جنوب غرب به رشته کوه البرز و دره زانوس و از شرق به روستای میرکلا محدود می‏شود. این روستا در محدوده‏ای کوهستانی و در یکی از دره‏های زیبای رشته کوه‏های البرز استقرار یافته است و ارتفاع آن از سطح دریا 1650 متر است. ‏

روستای کندلوس همراه با سه روستای پیده، گیل کلا و میرکلا مجموعه روستایی مخساز را تشکیل می‏دهند و مردم آن، به زبان مازندرانی (کجوری) سخن می‏گویند.‏

‏* الگوی معیشت و سکونت

درآمد بیشتر مردم روستای کندلوس از فعالیت‏های کشاورزی، دامداری و باغداری تأمین می‏شود. گروهی از مردم روستا در بخش خدمات و صنایع دستی اشتغال دارند. گندم و جو از عمده محصولات کشاورزی و سیب، هلو و گردو از محصولات باغی آن است. دامداری سنتی و پرورش طیور نیز در روستا رواج دارد.

گروهی از مردم روستا کنار فعالیت‏های کشاورزی به تولید صنایع دستی از قبیل جوراب و نمد می‏پردازند. در گذشته، بافت قالی، جاجیم، چادر شب، شمد و ساخت صنایع چوبی و ابزارهای فلزی در این روستا رواج داشته است. شرایط اقلیمی و موقعیت مناسب، تولید انواع گل‏ها و گیاهان دارویی را فراهم آورده است که یکی از منابع مهم درآمدی مردم روستا است.

روستای کندلوس با بافت مسکونی نسبتاً متراکم در شیب ملایم دامنه کوه استقرار یافته است. کوچه‏های روستا پیچ در پیچ و سنگفرش است. خانه‏های قدیمی غالباً در دو طبقه با سقفی شیروانی ساخته شده‏اند و پوشش لت کوبی یا سفالی دارند. دیوارهای گلی، ایوان‏های کوچک، پنجره‏های چوبی و معماری ساده، زیبایی روستا را دو چندان کرده است.

واحدهای مسکونی جدید، بیشتر ویلایی است و با بافت قدیم و سنتی روستا ناهمگون است. غالب ویلاها به جمعیت غیرساکن شهری تعلق دارد که در ایام تعطیل در روستا اتراق می‏کنند.

‏‏* جاذبه‏های گردشگری

روستای کندلوس در میان دره بسیار زیبایی در رشته کوه‏های البرز استقرار یافته است و چشم‏اندازهای بی‏‌مانندی دارد. رنگ کشتزارهای گیاهان دارویی، جلوة باغ‏های میوه، سرسبزی ارتفاعات سر به فلک کشیده البرز، آب و هوای مطبوع و چشمه‏های آب معدنی، شکوه و جذابیت خاصی به روستای کندلوس بخشیده است.

دیو چشمه، بزرگترین چشمة آب معدنی سرد منطقه است که اطراف آن را انواع گل‏ها و گیاهان و درختان فرا گرفته‏اند. چشمه آب معدنی دیگری نیز در پایین دست روستا قرار دارد. حواشی رودخانه کندلوس و دره زانوس با انواع گونه‏های گیاهی و جانوری از دیگر جاذبه‏های طبیعی روستا است.

بافت مسکونی سنتی، تپه‏های باستانی، چندین گورستان مربوط به دوره پیش از اسلام، روستای کندلوس را به فضای متمایزی تبدیل کرده است. مجتمع فرهنگی و توریستی، امکانات مورد نیاز گردشگران اعم از اقامت، رستوران، پارک کودک، فروشگاه‏های مواد خوراکی، فروشگاه محصولات فرهنگی و موزه مردم‏شناسی، جذابیت‏های کندلوس را دو چندان کرده است. موزه این مجموعه با الهام از داستان‏های شاهنامه ساخته شده است. در قسمتی از آن، اشیای مختلف و ارزشمند دوران‏های مختلف تاریخی و در قسمتی دیگر جلوه‏هایی از آداب و رسوم و ویژگی اجتماعی و فرهنگی مردم منطقه به نمایش گذاشته شده است.

آرامگاه امامزاده فضل و فاضل(ع) نیز، از اماکن زیارتگاهی روستا است.

برگزاری آیین ملی عید نوروز، چهارشنبه سوری و سیزده بدر، جشن تیرماه سیزده شو و پاشیدن آب باران بر روی یکدیگر پس از دورة خشکسالی و پایکوبی در زیر باران، از جمله آیین‌های سنتی این روستا است.‏

از جمله آیین‌های بسیار زیبایی که در حلول سال نو در کندلوس اجرا می‌شود آیین سال مج (خوشقدم) است. در این آیین ابتدا نام چند کودک یا نوجوان خانواده را انتخاب و با استخاره از قرآن مجید نام هر یک که خوب آمد به عنوان سال مج انتخاب می‌شود. این کودک یا نوجوان به محض تحویل سال نو با سینی محتوی کلام‌الله مجید، سبزه، شیرینی و یک ظرف پر آب قبل از دیگران وارد خانه می‌شود و با ظرف آبی که در دست دارد آب در گوشه اتاق‌ها می‌ریزد و به این ترتیب سالی پربار و پربرکت برای خانواده به ارمغان می‌آورد.‏

بازی‏ها و ورزش‏های رایج روستا، شامل تب کا یا تب چوکا، کشت کا، سی کاکل و اسب سواری است.نی، متداول‏ترین ساز روستای کندلوس است که گاهی با همراهی دهل و سرنا نواخته می‏شود. از انواع آهنگ‏ها و ملودی‏های موسیقی سنتی روستا می‏توان به طالب طالبا در مایه درآمد سه گاه، امیری در مایه عشاق و دشتی، عروس سوار کردن در مایه‏ای از ماهور و بیات ترک اشاره کرد.

پوشاک غالب مردم روستای کندلوس مانند نواحی روستایی استان مازندران است ولی زنان روستا در مراسم ویژه، از لباس محلی شامل دامن پرچین، پیراهن، جلیقه و روسری استفاده می‏کنند.

غذاهای محلی روستای کندلوس شامل کماج، راه نون (نوعی نان روغنی شیرین)، آش کدو، بادونه و انواع دیگری از غذاهای روستایی استان مازندران است.‏

این روستا، یکی از کهن‌ترین سکونتگاه‌های انسان در استان مازندران است و برای رفتن به آن باید در جاده چالوس، بعد از گذشتن از شهر مرزن‌آباد، 6 شش کیلومتر رانندگی کنید تا به جاده‌ای فرعی و آسفالت در سمت راست، به نام دو آب کجور، برسید.

بعد از پیمودن 42 کیلومتر در جاده‌ای پرپیچ و خم و بسیار زیبا، و با توجه به تابلوهای مسیر وارد کندلوس می‌شوید. اگر به روستاهای مختلف ایران رفته باشید و آنها را با کندلوس مقایسه کنید، نخستین ویژگی که متوجه آن می‌شوید، پاکیزگی و رعایت اصول بهداشتی در این روستا است.‏

کشف اشیای با ارزش تاریخی مانند جام‌های سفالی و ابزارهای زندگی و کشاورزی، سلاح‌ها و قفل‌ها و اشیای زینتی در این روستا نمایانگر قدمت حداقل چهار هزار ساله آن است. این اسناد واشیا به همت دکتر علی‌اصغر جهانگیری در موزه مردم‌شناسی کندلوس (واقع در همین روستا) جمع‌آوری شده است و در معرض دید همگان قرار دارد.

از جمله فعالیت‌هایی که به کندلوس در کنار زیبایی‌های طبیعی جلوه‌ای ویژه بخشیده و موجب شده است این دهکده از شهرت بسزایی برخوردار شود، برپایی دو موزه مردم‌شناسی و موزه گیاهان دارویی است. موزه مجموعه فرهنگی کندلوس یکی از موزه‌های منحصر به فرد استان مازندران است که در آن آثاری از سفال، آبگینه، سکه، ظروف چینی و وسایل روشنایی از هزاره دوم قبل از میلاد تا دوره قاجاریه و بخش اسناد و کتب خطی، نسخ خطی کلام‌الله مجید، دیوان اشعار، عقدنامه و فرامین جمع‌آوری شده است.

‏*روستای لاویج

لاویج مرکز بخش چمستان از شهرستان نور است. جاده‌ای به شکل نیم‌دایره (نعل) چمستان را به نور و آمل وصل می‌کند. این شهر دارای شهرداری، بخشداری، دادگستری و سایر ادارات و دوایر دولتی، امکانات گازکشی، کتابخانه عمومی، سینما، و کانون فرهنگی‌تربیتی است.‏

نام چمستان را برخی دگرگون‌شده چمنستان و برخی دگرگون‌شده چمازستان دانسته‌اند. چماز نام نوعی سرخس است.

ارتفاع چمستان با سطح دریا نسبت به آبادیهای دیگر زیر پوشش آن بیشتر است.‏آب گرم طبیعی در 25 کیلومتری جنوب چمستان، پارک جنگلی کشپل، بخش قدیمی آبادی هلاپون و شهر فراموش‌شده واتاشان از نقاط دیدنی پیرامون شهر چمستان هستند.

چمستان با چشم‌انداز بسیار زیبا که در حاشیه جنگل‌های انبوه همچنان سرو قامت برافراشته است، در فاصله 15کیلومتری نور، 25 کیلومتری آمل و 90 کیلومتری ساری مرکز استان و80 کیلومتری تهران واقع است.

این بخش از شمال و غرب به شهرستان نور و از جنوب به بخش بلده و کوهپایه‌های البرز مرکزی و شرق به شهرستان آمل محدود می‌شود و با مساحت 1547 کیلومتر مربع دارای 96 پارچه آبادی است.

*پارک جنگلی کشپل در ابتدای ورودی چمستان در قسمت غرب و در محور جاده لاویج قرار دارد، این پارک با چشمه‌های پر آب و زلال، امکانات نسبی اقامتی و محل بازی کودکان که به تفرجگاه مردم منطقه و مسافران غیر بومی تبدیل شده است.

* آب‌های گرم لاویج به دلیل خواص بالای درمانی برای دردهای استخوان و مفاصل و بیماری‌های پوستی، همواره گردشگران فراوانی را در تمام فصول سال به خود اختصاص داده است، امکاناتی مناسب نیز در آن منطقه برای اقامت و استفاده از آب معدنی ایجاد شده است. با توجه به این که جاده چمستان به لاویج از کشپل می‌گذرد و از میان جنگل عبور می‌کند، به همین دلیل فضای دلپذیری را برای گردشگران فراهم می‌سازد.

* فیل سنگی ـ در مرکز روستای لاویج قطعه سنگ بزرگی وجود دارد که بر اثر عوامل و فرسایش طبیعی به شکل فیل نشسته بر زمین خودنمایی میکند. بعد از گذر از آب گرم لاویج با حداقل 10 دقیقه پیاده روی می‌توانید از فیل سنگی هم دیدن کنید.‏

‏* بقعه آقا شاه بالوزاهد ـ این بقعه در 3 کیلومتری شرق چمستان در ضلع شمالی و مجاور با جاده قرار دارد. آقا شاه بالو از عرفای اواخر قرن 7 هجری قمری و مرشد شیخ حسن جوری چهره اصلی نهضت سربداران خراسان در عهد حکومت مغولان بوده است.‏

‏* لاویج‏

لاویج، متشکل از شش آبادی است که در میان درة جنگلی زیبا و در دامنه رشته کوه‏های البرز استقرار یافته و پیرامون آن‏ را ارتفاعات جنگلی در بر گرفته ا‏ست. ارتفاع لاویج از سطح دریا 620 متر است.مجموعه روستایی لاویج، تحت تأثیر اقلیم کوهستانی، زمستان‏های نسبتاً سرد و تابستان‏های معتدل و مطبوع دارد. رودخانه لاویج که از به هم پیوستن دو رودخانه تیلن رود و نومه رود تشکیل می‏شود، در کنار این آبادی‏ها جریان دارد.

مجموعه روستایی لاویج مشتمل بر رئیس کلا، خطیب محله، کیا محله، ملا محله، ملا کلا و سادات محله است. بافت قدیمی و بقعه امامزاده زکریا و امامزاده فخرالدین از آثار تاریخی و مذهبی روستا است که نشان از قدمت کهن آن دارد.درآمد بیشتر مردم لاویج از فعالیت‏های کشاورزی، دامداری و صنایع دستی تأمین می‏شود. محصولات عمده کشاورزی آن، شامل برنج، گندم و جو است. پرورش گاو و گوسفند در این روستا رونق دارد و انواع فرآورده‏های دامی در آن تولید می‏شود. پرورش طیور نیز بین روستائیان رواج دارد.

مردم لاویج به ویژه زنان به تولید صنایع دستی مانند جاجیم، نمد، سبدهای حصیری و کارهای چوبی و آلات و ادوات فلزی کشاورزی می‏پردازند.

با توسعه صنعت گردشگری و افزایش علاقه‌مندان به آب گرم معدنی لاویج، شمار فعالین بخش خدمات گردشگری این روستا نیز افزایش یافته است.مجموعه روستایی لاویج در شیب ملایم دره، به صورت خطی و در کنار یکدیگر استقرار یافته‏اند. بافت مسکونی هر یک از محلات در مرکز فشرده و متراکم است و بناهای موجود در آن به دو نوع سنتی و جدید تقسیم می‏شود. سقف خانه‏ها، عموماً شیروانی با دیوارهای گل‏اندود است.مصالح به کار رفته در بناهای قدیمی شامل گل، سنگ، خشت و چوب است، ولی در ساخت خانه‏های جدید از مصالحی مانند سیمان، تیرآهن، گچ و آجر استفاده شده است.

مهم‏ترین جاذبه طبیعی لاویج، چشمه‏های آبگرم و آب سرد است. در پنج نقطه از روستا، آبگرم معدنی از دل زمین می‏جوشد که در حال حاضر، خدمات گردشگری آبگرم در دو نقطه به صورت استخرهای خصوصی و کاملاً تمیز انجام می‏گیرد. چشمه‏های آبگرم لاویج املاح معدنی گوناگونی دارند و برای معالجه بیماری‏های پوستی و مفاصل توصیه شده‏اند.

چشمه‏های آب سرد معدنی نیز، به ویژه در پارک جنگلی کشپل وجود دارند که مورد علاقه گردشگران است. نام برخی از چشمه‏ها عبارتند از: آلاش، وازره، اسبه سنگ، اتیله بن، مرزمین، بنامه نومه، تیرکلاپشت.‏در این روستا آیین‏های محلی نوروزخوانی، چهارشنبه سوری، مراسم تیرماه سیزده شو، جشن نوروز ماه در اواسط مرداد، پخت غذا با نخستین محصول برنج، شب یلدا و گهواره بندی برگزار می‏شود.

مراسم عزاداری در روزهای تاسوعا و عاشورا نیز با آیین‏های ویژه‌ای در لاویج برگزار می‏شود.


پوشاک زنان میانسال روستا، لباس محلی است و بیشتر زنان نیز در آیین‌ها و جشن‏ عروسی از لباس‏های محلی استفاده می‏کنند.

صنایع دستی روستای لاویج مشتمل بر جاجیم‏بافی، نمدمالی، بافت سبدهای حصیری، صنایع دستی چوبی و ساخت انواع ابزارآلات فلزی و چوبی کشاورزی است.

غذاهای محلی روستای لاویج عبارتند از: مرغ ترش، قلیه سبزی، کدونار و انواع ترشی و مربا، شیرینی پشت زیک و نان محلی آغوز نون.

دسترسی به این روستا از طریق شهر نور با جاده‏ای آسفالت و مناسب امکانپذیر است.‏

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید