پنج شنبه, 09ام فروردين

شما اینجا هستید: رویه نخست ایران پژوهی جهان ایرانی پیام همدلی و همراهی ایرانیان با کوبانی وشنگال

جهان ایرانی

پیام همدلی و همراهی ایرانیان با کوبانی وشنگال

برگرفته از تارنمای احسان هوشمند‎

احسان هوشمند


ماهنامه فرهنگی،اقتصادی،اجتماعی و سیاسی چروه، دوره جدید، سال سوم، شماره ۲۴ و ۲۵، صفحه ۴، اسفندماه ۱۳۹۳ و فروردین ۱۳۹۴


تهاجم داعش به شنگال و کشتار بی‌رحمانه مردم این دیار و رنج آوارگی و در به دری شمار قابل توجهی از اهالی شنگال و نیز به اسارت در آمدن زنان و دختران ایزدی شنگالی توسط داعش بازتاب بسیار گسترده‌ای در رسانه‌های جمعی و نیز در میان افکار عمومی در ایران داشت. بسیاری از رسانه­های جمعی با دقت و به صورت مستمر به بازتاب این فجایع پرداخته و نویسندگان و تحلیل­گران بسیاری در روزنامه­ها و نشریات به تحلیل و بررسی این فجایع پرداختند. همچنین پس از گسترش تهاجم داعش به کوبانی موج گسترده­ای از همراهی­ها و همدلی‌های مردمی ایرانیان خود را نمایان ساخت. بسیاری از رسانه‌های جمعی و نیز نخبگان و شخصیت‌های سیاسی و فرهنگی و مدنی کشور به نشانه همدلی با مردم شنگال و کوبانی به ابراز انزجار از اعمال داعش پرداختند و به این ترتیب شاهد بودیم که فضای عمومی به صورت گسترده­ای در جای جای ایران متوجه آلام و رنج­های مردم شنگال و کوبانی شده است.

واکنش‌های مردمی در ایران برای ابراز همدلی و همراهی با مردم شنگال و کوبانی در اشکال گوناگونی ظاهر شد. پیش از همه و بیش از همه این رسانه‌های مکتوب و روزنامه‌ها و نشریات و نیز سایت[ تارنما]‌های خبری و خبرگزاری‌های کشور و فعالان اینترنتی بودند که با اختصاص بخشی از اخبار و تحلیل‌های خود به موضوع داعش و هجوم این گروه به مردم شنگال و کوبانی و به تصویر کشیدن وضعیت مردم این مناطق و نیز جنایات و روش‌های غیرانسانی داعش ضمن اطلاع رسانی شایسته، حساسیت‌های عمومی نسبت به این واقعه را تشدید کردند. بسیاری از روزنامه­های پرفروش کشور تیترهای بزرگ و نخست صفحه اول خود را به این موضوعات اختصاص دادند و یاداشت­های اصلی خود را در صفحه یک روزنامه­ها به تحلیل رویدادهای کوبانی و شنگال و وضعیت مردم به ویژه ایزدی­های شنگال پرداختند. در این دوره چند ماهه صدها خبر، گزارش، یاداشت، مصاحبه،عکس و تحلیل در باره داعش و هجوم داعش به اقلیم کردستان عراق و نیز کوبانی تولید و منتشر شد و از این نظر حجم قابل توجهی پیام و محتوای رسانه­ای در این خصوص تولید و منتشر شد. بخشی از این یاداشت­ها و تحلیل­ها به موضوع داعش و حملات آن و مقاومت­های مردمی اختصاص داشت و بخشی نیز درخواست یاری و افزایش کمک­های همه جانبه ایران به مردم منطقه و به ویژه کردهای عراق و سوریه را در دستور کار خود قرار داده بودند. گروهی نیز در نوشته­های خود خواستار دخالت و یاری نهادهای بین المللی در امر کمک به مردم آواره این مناطق بودند. نویسندگان چنین نوشته­هایی شامل روزنامه نگاران و تحلیل­گران و نیز گروهی از نخبگان و استادان و پژوهشگران برجسته کشوری بودند. چنین مشارکت گسترده­ای ازسوی طیف­های مختلف فکری و سیاسی و نیز علمی در باره موضوعی خارج از مرزهای سیاسی ایران یعنی همدلی با آسیب دیدگان حملات داعش وبه خصوص کردهای عراق و سوریه تا کنون کمتر سابقه داشته است. این موضوع یعنی موج رسانه­ای بازتاب و تحلیل حوادث کردستان عراق و نیز کوبانی نشانگر اهمیت موضوع و جدی گرفته شدن موضوع کردهای عراق و سوریه از سوی افکار عمومی ایرانیان است.

همراه با واکنش رسانه­های جمعی برخی فعالان مدنی ونهادهای غیر دولتی نیز با برگزاری نشست­ها و بر پا کردن کانون­های گردآوری کمک­های مردمی اقدام به گردآوری کمک­های پولی، امدادی و کالایی برای یاری آوارگان ایزدی و دیگر آوارگان مستقر در اقلیم کردستان عراق کردند. از جمله این اقدامات می­توان به تلاش نهادهای مدنی در استان کردستان، استان آذربایجان غربی، کرمانشاه و نیز تهران اشاره کرد که طی چند اقدام جمعی و با همراهی نیکوکاران کشور میلیاردها تومان کمک نقدی و کالایی برای یاری این رنج دیگان ناشی از هجوم داعش گردآوری و سپس به اقلیم کردستان عراق اعزام شد.

همچنین یکی دیگر از این همراهی­های بی­سابقه مردمی در ایران با مردم کرد در منطقه از طریق برگزاری تجمعات و نشست­های اعتراضی خود را نشان داد. همزمان با رویدادهای شنگال و کوبانی ده­ها تجمع و نشست اعتراضی در تهران و سایر شهرستان­ها از جمله سنندج برگزار شد. تجمع کنندگان با شعارهایی ضمن ابزار انزجار ازسکوت دولت ترکیه در مقابل تهاجم داعش به اقلیم کردستان عراق و همچنین همراهی دولت ترکیه با داعش و نیز ممانعت این کشور از یاری رساندن به مردم کوبانی از سازمان­های بین­المللی خواستار جدیت بیشتر در مقابل هجوم داعش بودند. شعارهایی چون«تهران گلوی کوبانی» و نیز «شرافت ایرانی حمایت از کوبانی»، نشانی از همدلی ایرانیان با مردم رنج دیده این مناطق بود.

افزون بر واکنش­های رسانه­ای و نیز امدادگری و کمک­های مردمی و همچنین تظاهرات و تجمعات اعتراضی، انتشار چند بیانیه در همراهی با مردم اقلیم کردستان عراق و کوبانی از دیگر اقداماتی بود که توسط فعالان و نخبگان اجتماعی ایرانی پی گرفته شد. آخرین دست از این واکنش­ها انتشار بیانیه ای با امضا بیش از سیصد و هفتاد نفر از شخصیت­های سیاسی، فرهنگی، علمی و مدنی برجسته و صاحب نام از مناطق مختلف ایران از جمله استان­ها وشهرستان­های تهران، شیراز، خوزستان، کرمانشاه، آذربایجان غربی وشرقی و اردبیل، خراسان، کردستان، کرمان و مازنداران و سایر مناطق بود. نخبگان مشارکت کننده در این بیانیه که به سه زبان فارسی، انگلیسی و کردی منتشر شد ضمن در خواست از سازمان­های بین­المللی و شخص دبیرکل سازمان ملل متحد برای گسترش اقدامات امدادی و یاری رسانی به مردم منطقه درخواست کرده بودند تا سازمان ملل با تعیین کمیته­ای حقیقت­یاب اقدام به شناسایی افراد، گروه­ها و کشورهایی کند که در تأسیس کمک و تسلیح داعش نقش داشته­اند. این بیانیه در محافل خبری و رسانه­ای ایران و نیز خارج از ایران بازتاب گسترده­ای داشت.

گستردگی حمایت و همدلی ایرانیان از مردم اقلیم کردستان عراق و شنگال و نیز کردهای سوری در کوبانی موجب شد تا برخی تحلیل­گران در پی پاسخ به این پرسش برآیند که دلیل بازتاب گسترده رویدادهای شنگال و کوبانی در ایران چیست؟ چرا ایرانیان به اشکال مختلف همدلی گسترده و بی سابقه­ای با مردم این مناطق از خود نشان دادند؟

پاسخ به چنین پرسشی نیازمند بررسی و پژوهش ویژه­ای است اما شواهد و مستندات موجود نشان می­دهد اولاً بازتاب حوادث کردستان عراق و تهدیدهایی که توسط داعش کردهای منطقه را در معرض وضعیت مخاطره­آمیزی قرار داده است در ایران بسیار گسترده بوده است و کمتر سابقه داشته که در برابر موضوعی که خارج از مرزهای سیاسی کشور روی می­دهد چنین واکنش­های گسترده­ای ظهور و بروز کند. دوم واکنش به این پدیده صرفاً خاص مردم کُرد ایرانی نبوده و نخبگان و شخصیت­ها و فعالان غیر کُرد ایرانی در بخش­های گسترده­ای از ایران و حتی در استان­های شرقی کشور نیز در این روند اعتراضی–همدلی مشارکت قابل توجهی داشته­اند.همچنین شواهد نشان می­دهد در این همراهی­ها و اعتراض­ها نه فقط شخصیت­های سیاسی بلکه بسیاری از فعالان فرهنگی نیز مشارکت داشته­اند.

مشارکت این گروه از فعالان فرهنگی نیز افزون بر شاخص­های حقوق بشری و حقوق مردم شنگال و کوبانی عموماً مبتنی بر تأکید بر عناصر فرهنگی و پیوندهای تاریخی، تمدنی و فرهنگی میان ایرانیان با کردهای جهان است. آنگونه که از نوشته­ها یا تراکت­های این گروه­ها مشخص بود پیوندهای تاریخی و تمدنی و زبانی و فرهنگی میان ایرانیان با کردهای عراق و سوریه موجب می­شود تا حساسیت ایرانیان نسبت به سرنوشت کردهای عراق و سوریه بیشتر نمایان شود و به این ترتیب این پیوندهای تمدنی، فرهنگی، تاریخی و زبانی و هم سرنوشتی و نیزهم تباری نقشی برجسته در گسترش حساسیت­های ایرانیان به وضعیت و رنج­های مردم تحت ستم داعش از جمله شهروندان شنگال و کوبانی ایفا کند. شاهد این مدعا نیز ایزدی بودن مردم شنگال است. آیین ایزدی با دارا بودن عناصر آیینی ایرانیان باستان و پیش از اسلام، نشان روشنی از این پیوندها را نمایان می­سازد.

حوادث اخیر در اقلیم کردستان عراق و هجوم داعش به این منطقه به ویژه حملات داعش به شنگال و مردم ایزدی بیش از گذشته حاوی این پیام بود که میان ایرانیان با کردهای منطقه از جمله کردهای عراق و سوریه پیوندهای عمیقی وجود دارد و سرنوشت مردم کرد عراقی و سوری از نظر مردم ایران اهمیت زیادی دارد. همدلی ایرانیان با کردهای منطقه در بطن خود حاوی این پیام بود که استعدادها و ظرفیت­های موجود برای گسترش روابط ایران با کردهای منطقه فراتر ازوضع موجود و روابط سیاسی حاضراست. پیامی که باید توسط مسئولان ذیربط در ایران و نیزاقلیم کردستان عراق بیش از گذشته شنیده شود. پیام و بانگ همدلی و همراهی ایرانیان با کوبانی و شنگال سرمایه اجتماعی با اهمیتی است که می­تواند نقش بی­بدیلی در تعمیق پیوندهای فرهنگی هم تباران حوزه تمدن نوروز ایفا کند.

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

در همین زمینه