ایران‌بوم

جشن میلاد فرخنده امام حسین علیه السلام همراه با رونمایی بازنشر نسخه خطی «لطایف‌ الخیال» و افتتاح نمایشگاه سفالینه ‌و آبگینه‌ "باغ نظر"، عصر شنبه سوم تیر در موزه ملک برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک، در ابتدای این آیین، سیدمجتبی حسینی، مدیرعامل مجموعه ملک با اشاره به برگزاری این جشن‌ طبق وقف‌نامه حاج حسین ملک، گفت: مرحوم ملک با دقت نظر و با همراهی مشاوران عالی، در جمع‌آوری آثار این مجموعه دقت ویژه‌ای داشته‌اند که سبب شده 19 هزار عنوان کتاب خطی و چاپ سنگی و چاپ افست در این کتابخانه نگهداری شود که نسخه منحصربه‌فرد «لطایف‌الخیال» یکی از آن‌هاست.

وی سپس به رونمایی بازنشر این تذکره و افتتاح نمایشگاهی از سفالینه‌ها و آبگینه‌های مجموعه شخصی حسین افشار با عنوان «باغ نظر» اشاره کرد و پس از آن فرزانه قائینی، مدیر سابق موزه آبگینه، به ارائه توضیحاتی درباره مجموعه سفالینه‌های به نمایش گذاشته شده پرداخت.

وی که کارشناسی و تهیه کاتالوگ و زیرنویس اشیای مجموعه «باغ نظر» را عهده‌دار بوده است، گفت: بخش عمده‌ای از آثار این مجموعه شامل سفالینه‌‌های دوران اسلامی است و تنها چهار شیء از این میان به دوران قبل از اسلام تعلق دارند و با وجود این که تنها 35 اثر در این مجموعه هست، ولی همین تعداد محدود بسیار استادانه توسط حسین افشار انتخاب شده و در اختیار موزه ملک قرار گرفته است.تاریخ این اشیاء از اواخر دوره ساسانی آغاز می‌شود و به سفالینه‌های آغازین دوره اسلامی می‌رسد و این‌چنین سیر تحول و تکوین سفال و کاشی را در ایران نشان می‌دهد.

در ادامه این آیین، میزگردی با حضور حجت‌الاسلام سیدصادق حسینی اشکوری، محمدرضا فرزانه، یوسف بیگ‌باباپور، علی حیدری یساولی و فرزانه اعظم‌لطفی با موضوع تذکره «لطایف الخیال» نوشته دارابی اصطهباناتی و دیگر تذکره‌های فارسی‌زبان ایران و شبه قاره هند، برگزار شد.

نخستین سخنران این میزگرد، اعظم‌لطفی بود که ابتدا به توضیح واژه «تذکره» پرداخت و پس از آن درباره اهمیت تذکره‌ها گفت: گاه در تذکره‌ها، تذکره‌نویس از شاعرانی یاد می‌کند که شعرهای خاصی در زمینه عرفان و تصوف دارند و گاه نیز تذکره‌نویس از طریق شعرای دیگر، درباره یک شاعر صحبت می‌کند و به همین دلیل نوعی سلسله نقد ادبی در تذکره‌ها موجود است. وی در ادامه قدیمی‌ترین تذکره‌‌های فارسی را از قرن 11 تا 13 نام برد که از آن جمله می‌توان به روضةالسلاطین و جواهرالعجایب، عرفات العاشقین و عرصات العارفین، هفت اقلیم، مرآت الخیال، سفینه خوشخو، صحف ابراهیم و انیس العاشقین اشاره کرد.

در ادامه حیدری یساولی، استاد دانشگاه تهران، درباره «لطایف‌ الخیال» گفت: نویسنده این تذکره آن را در قرن 11 به رشته تحریر درآورده است و می‌دانید که این قرن، یکی از مهم‌ترین قرون نگارش تذکره در ایران فرهنگی آن روزگار است. این تذکره از این حیث حائزاهمیت است که در جغرافیای گسترده‌ای به شاعران معاصرش پرداخته و درباره نقل شعر شاعران در آن می‌توان گفت آن‌چه از احوال شاعران در این‌جا آمده چندان کامل نیست و یک غایب بزرگ در این کتاب، فردوسی است؛ ولی شعرهایی که در این دو مجلد آمده بسیار حائزاهمیت است، زیرا بسیاری از شاعران آن دیوانی از خود به جای نگذاشته‌اند.
یوسف بیگ‌باباپور، مصحح نسخ ادبی و پزشکی، که تصحیح «لطایف ‌الخیال» را برعهده داشته است نیز در این میزگرد اظهار داشت: ر سال‌های اخیر کار بر روی مجموعه‌ای به نام «گنجینه‌های خطی» در موضوعات مختلف نجوم، ریاضیات، پزشکی، ادبیات و تاریخ را شروع کرده‌ایم که مهم‌ترین آن‌ها «عجایب‌المخلوقات» زکریای قزوینی است. اخیرا نیز «لطایف ‌الخیال» که شماره‌ی 17 و 18 از این مجموعه است، منتشر شده است.

در ادامه، اشکوری از محمدرضا فرزانه که از نسل شاه‌محمد اصطهباناتی است و با همکاری محمد سقایی، نماینده‌ استهبان و نیریز در مجلس شورای اسلامی، پی‌گیر تصحیح «لطایف‌الخیال» بوده، خواست درباره چگونگی برخورد با این نسخه توضیح دهد. وی گفت: شاه‌محمد اصطهباناتی، عالم، فقید و شاعر قرن 11 و 12 بوده و بیش از 130 سال عمر کرده و حزین لاهیجی در «تذکرةالمعاصرین» نقل می‌کند که عمر شاه‌محمد از حالت طبیعی خارج بود.

در ادامه، کتاب «لطایف‌الخیال» که با همکاری کتابخانه مجلس شورای اسلامی و نشر مجمع ذخائر اسلامی در دو جلد بازنشر شده است، توسط بیگ باباپور، فرزانه، اشکوری و حسینی رونمایی شد و نسخه‌ رونمایی شده به محمد سقایی اهدا شد. «لطایف الخیال» متعلق به قرن 11 هجری قمری و نوشته حکیم مولی شاه‌محمدبن محمد دارابی اصطهباناتی متخلص به «عارف» است. این کتاب به تصحیح یوسف بیگ باباپور و با مقدمه سیدصادق حسینی اشکوری به طبع رسیده است.

در پایان جشن میلاد امام حسین(ع)، حاضران به بازدید از نمایشگاه «باغ نظر» و نسخه خطی تذکره «لطایف‌الخیال» دعوت شدند.