کتاب
فرهنگ واژهها و اصطلاحات نظامی در متون فارسی (از آغاز تا پایان دورهٔ صفویه)
- كتاب
- نمایش از یکشنبه, 30 بهمن 1390 12:40
- بازدید: 4824
برگرفته از تارنمای زبان و ادب فارسی
در دوران معاصر تعاملات و تبادلات سیاسی، فرهنگی، و علمی ـ جدا از فرصتها و بسترهایی که فراهم آوردهاست ـ تهدیدها و مشکلاتی را نیز در پی داشته که یکی از مهم ترین آنها ورود واژهها و اصطلاحات زبانهای مسلط جهان به زبانها دیگر است و به عبارتی، دادوستدهای مرسوم در عرصههای مختلف، به طور طبیعی زبانهای گوناگون را به پذیرش واژهها و اصطلاحات زبانهای دیگر وادار کردهاست. در این میان، زبانهایی که غنا و پویایی کمتری دارند، اثرپذیرتر و نفوذیافتنیترند. در اینجاست که آشنایی با داشتههای زبانی و آگاهی کامل از گسترهٔ واژهها و اصطلاحات قدیمی و تاریخی که پیشینیان ما آنها را به کار میبردند و در موارد گوناگون از آنها بهره میگرفتند، میتواند از یک سو بر غنای هرچه بیشتر زبان بیفزاید، و از سوی دیگر، میتواند بستر مناسبی را برای واژهسازی و معادلیابی فراهم آورد و بدینترتیب به پویایی زبان ما یاری رساند.
یکی از حوزههای مهم زبانی که امروزه خطر نفوذ واژگان بیگانه در آن بسیار مشهود است، حوزهٔ نظامی است؛ چرا که به دلیل گسترش روزافزون تسلیحات نظامی و اختراعات فراوان در این حوزه، میزان ورود واژههای بیگانهٔ نظامی بسیار زیاد است. به همین منظور، دفتر واژهگزینی ستاد کل نیروهای مسلح بر آن شد تا فرهنگ واژهها و اصطلاحات نظامی موجود در متون فارسی را، از آغاز تا پایان دورهٔ صفویه، تدوین کند و بدینترتیب فهرستی از گنجینهٔ زبان فارسی درزمینهٔ واژهها و اصطلاحات نظامی در دسترس واژهگزینان قرار دهد. پیش از این نیز در این زمینه کارهای سودمندی انجام پذیرفتهبود که از جملهٔ آنها میتوان به فرهنگ اصطلاحات دورهٔ قاجار (قشون و نظمیه)، به کوشش یحیی مدرسی و همکاران، و همچنین واژهنامهٔ پلیس که به سفارش مرکز تحقیقات و پژوهش ناجا به انجام رسیدهاست، اشاره کرد.
فرهنگ واژهها و اصطلاحات نظامی در متون فارسی (از آغاز تا پایان دورهٔ صفویه)، به کوشش آقای سلمان ساکت است که دفتر واژهگزینی نظامی ستاد کل نیروهای مسلح آن را در 388 صفحه و با شمارگان 1000 نسخه منتشر کردهاست.