پنج شنبه, 09ام فروردين

شما اینجا هستید: رویه نخست نام‌آوران ایرانی بزرگان مرشد ترابی بدرود حیات گفت

نام‌آوران ایرانی

مرشد ترابی بدرود حیات گفت

این استاد هنر نقالی و نمایش، علاوه بر تهیه و تنظیم چندین طومار نقالی، روایت‌های گوناگون شاهنامه را نیز در چندین جلد گردآوری نموده كه یك جلد آن با عنوان مشكین‌نامه توسط انتشارات نمایش به چاپ رسیده است. او علاوه بر نقالی بسیاری از داستان‌های شاهنامه را كارگردانی كرده است كه از آن جمله می‌توان به "‌داستان سیاوش"، "هفت خوان رستم"، "تولد رستم" و... اشاره كرد.

shock drop air force 1 full uv reactive | Jordan 1 Retro High OG University Blue (PS) - 134 - AQ2664 - nike shox pet print pages for kids free dinosaur

مرشد ولی‌الله ترابی که از داستان‌سرایان و نقال‌های برجسته تئاتر ایران و از نمادهای بین المللی سنت نقالی و شاهنامه خوانی عصر روز شنبه 12 مردادماه در سن 77 سالگی به دلیل بیماری سرطان در بخش I.C.U بیمارستان مدائن چشم از جهان فروبست تا یکی دیگر از پیشکسوتان این هنر اصیل ایرانی با کوله‌باری از تجارب ثبت نشده، دیده فروبندد.

به گزارش «تابناک»، مرشد ولی‌الله ترابی سفیدآبی، داستان‌نویس،پرده‌خوان، طومارنویس و نقال پرآوازه پنج دهه اخیر هنرهای نمایشی ایران، در سال 1315 در ده اسبی‌آب یا همان سفیدآب از توابع شهرستان تفرش در استان‌مركزی به دنیا آمد. وی كودك بود كه همراه خانواده به تهران آمد و در محله دروازه غار ساكن شدند.

در این دوران ضمن کمک به پدر، یک شب در میان به مكتب رفت و خواندن و نوشتن را آموخت. خودش در این باره می‌گفت: «یكی از آن شب ها وقتی پدرم فهمید كه من خواندن و نوشتن بلدم، به ناگهان شوكه شد و گفت، تو خواب نما شدی....» پدرش تعزیه‌خوان بود و ولی‌الله هم از همان دوران کودکی، نقش طفلان مسلم را در نمایش‌ها بازی می‌كرد.

با گذشت ایام، پس از نقش دو طفلان، وی به ترتیب نقش‌های حضرت قاسم(ع)، حضرت علی‌اكبر(ع) و حضرت یوسف(ع) را خواند ولی پس از مدتی در حدود 20 سالگی، تعزیه خوانی را رها كرد و به سراغ آموختن فنون ورزش‌های رزمی قدیم مثل چوب‌بازی، شمشیرزنی، پرتاب نیزه و كارد و... رفت. مدتی هم گود مقدس زورخانه، فنون كشتی قدیم و خصلت‌های جوانمردی و پهلوانی را تجربه كرد.

ترابی با اجازه پدر، در حدود سال 1335، به خدمت مرشد روح‌الله شوقی نقال رفت و روایت‌های سینه به سینه نقالی را از ایشان آموخت و پس از مدتی نقالی را آرام آرام به صورت خودجوش با تمرین و ممارست در زمینه نحوه ورود شخصیت‌ها، رها كردن تیر از كمان، زدن گرز، جیغ و شیون و فریاد و دیگر حركات نمادین آغاز كرد. وی در حدود سال 1340 از محله دروازه غار به محله شهرری نقل مکان نمود و در حوالی منطقه محل سكونت خود، در یك قهوه‌خانه بزرگ رسماً اجرای نقالی را شروع کرد.

او درباره در این دوران می‌گوید: «واقعاً در آن روزها نقال حرفه ای وجود نداشت، بیشتر شاهنامه خوان های قابلی بودند كه نقالی هم می كردند. درحدود همان سال ها از محله دروازه غار به محله شهرری رفتم. یك قهوه خانه بزرگ درحوالی منطقه محل سكونت من وجود داشت. وقتی برای اولین بار وارد آن شدم، دستم را روی صندلی كشیدم، پرخاك بود. فهمیدم مشتری ندارد! به قهوه چی گفتم یك میز و چهارپایه در وسط و یك قالی روی چهارپایه می گذاری. باور كن بعد از مدتی كوتاه چای یك قرانی قهوه خانه بی مشتری به دوزاررسید تا جایی كه مردم صندلی ها را پیش خرید می كردند.»

مرشد ترابی در سال 1353 توسط عطاالله بهمنش (از مفسران معتبر ورزشی) به عنوان نقال افتتاحیه جشن طوس انتخاب شد و بعد از آن نیز در جشنواره‌های شیراز و اصفهان و بسیاری دیگر، مقام اول نقالی را كسب كرد. او درباره شیوه انتخابش می‌گوید: «نفر اول بلند شد و فریاد زد به نام خداوند جان... بهمنش گفت: بنشین... بنشین.. بعدی از جا برخاست و آرام شروع كرد: ستایش می كنم ایزد پاك را... بهمنش گفت: بنشین... بنشین... این روند تا آخرین نفر ادامه داشت. نوبت به من رسید، از روی صندلی بلند شدم و گفتم: اشكبوس تنگ اسبو محكم كشید، پرید تو خونه زین و یك چرخ زدم. بهمنش گفت: پیدایش كردم. همه بروید. من شاهنامه خوان نمی خواهم، من نقال پرتحرك می خواهم. بعد از آن در جشنواره های شیراز و اصفهان و بسیاری دیگر مقام های اول نقالی را كسب كردم و تا امروز ادامه دادم... .»

این استاد هنر نقالی و نمایش، علاوه بر تهیه و تنظیم چندین طومار نقالی، روایت‌های گوناگون شاهنامه را نیز در چندین جلد گردآوری نموده كه یك جلد آن با عنوان مشكین‌نامه توسط انتشارات نمایش به چاپ رسیده است. او علاوه بر نقالی بسیاری از داستان‌های شاهنامه را كارگردانی كرده است كه از آن جمله می‌توان به "‌داستان سیاوش"، "هفت خوان رستم"، "تولد رستم" و... اشاره كرد.

این نقال صاحب سبک طی سال‌های اخیر به دلیل بیماری و وضعیت نامناسب جسمانی نتوانست به فعالیت مؤثر و مستمر خود در زمینه نقالی و پرده‌خوانی ادامه دهد و حضور کمتری از او در محافل فرهنگی و به ویژه تلویزیون شاهد بودیم و بستر بیماری برای دوره طولانی میزبان این معرف شخصیت‌های اساطیری بود.

در طول هفته‌های اخیر و از 24 تیرماه به دلیل شدت گرفتن بیماری سرطان مرشد ترابی، او در بیمارستان مدائن بستری بود و طی روزهای اخیر به دلیل وخامت شرایط جسمی به بخش I.C.U منتقل شد و عصر امروز شنبه 12 مردادماه در سن 77 سالگی و پس از نیم قرن تلاش برای اعطای فرهنگ ایران، چشم از جهان فروبست.

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید