خبر
بیماری‌های مغز و اعصاب ،ام ـ اس و صرع (اپی پسی)
- خبر
- نمایش از دوشنبه, 05 تیر 1391 20:20
- بازدید: 6346
برگرفته از روزنامه اطلاعات
دکتر سید سهراب هاشمی فشارکی: متخصص مغز و اعصاب - گفت و گو: افروز عظیمی ـ گرد‌آوری و تنظیم: رشید بهنام
* بیماری‌های «مغز و اعصاب» به گونه‌هایی متفاوت و متنوع به خصوص در قرن حاضر در اقصی نقاط جهان، بسیار شایع شده است که دلایل بی‌شماری را می‌توان برای شیوع آن متذکر شد و بیش از هر چیز، سکته‌های مغزی در چند سال اخیر، دال بر این مدعاست. اما از میان بیماری‌های مغز و اعصاب در این مقاله، به دو بیماری مغزی MS و صرع می‌پردازیم. اگرچه این بیماری‌ها شرح مفصلی را مطلبد، اما متن این بخش ازگفته‌های پزشکان را یکی از فعالان در علوم آزمایشگاهی، سیده‌افروزعظیمی (که خود در این زمینه مقاله‌هایی نوشته) در فرصتی کوتاه با دکتر هاشمی فشارکی به صورت «گفت و گو» تهیه کرده و سپس بازنویسی شده است که در پی از نظر خوانندگان خواهد گذشت.
معرفی:
دکتر سهراب هاشمی فشارکی فارغ التحصیل رشتة پزشکی از دانشگاه اصفهان بوده و دورة «مغزواعصاب» را در دانشگاه تهران طی‌کرده است. وی به تازگی با راه اندازی واحد EMU (اپی پسی. مانتیورینگ – یونیت) به پایش و کنترل روند درمان بیماران می‌پردازد.
دکتر فشارکی در مورد MS می‌گوید: این بیماری سالهاست که شناخته شده ولی به علتی ناشناخته طی 20 سال اخیر افزایش قابل توجهی در ایران داشته است. علت بروز بیماری MS کاملاً نامعلوم است و تاکنون دلیل قاطعی برای آن مطرح نشده ولی شواهد دال بر نقش بیماری خود ایمنی در بروز MS است. واقعه‌ای که در «مغز» رخ می‌دهد و هیچ دلیل مشخصی برای آن متصور نیست، این است که غلاف اعصاب مرکزی، نخاع، راههای مخچه و مخچه از بین رفته و ممکن است تمام این صدمات حتی پیش از بروز علائم بالینی ایجاد شده باشند و در بخش‌هایی که نقش بارز دارند، به صورت علامت دار ظاهر شوند. در ابتدای بیماری بعضی مواقع چنانچه اقدام خاصی هم صورت نگیرد، ممکن است بیماری خود به خود بهبود می‌یابد.
«کورتن تراپی» در بهبود مؤثر است، اما این تمام ماجرا نیست چرا که تخریب ایجاد شده کم‌کم وسعت بیشتری پیداکرده و نقص عصبی ماندگاری برجا می‌گذارد. این حالت در حمله‌ها پیش می‌آید و ممکن است به طور مرموز به پیش برود البته «کورتن تراپی» در سیر این پیشرفت عاملی بازدارنده محسوب نمی‌شود.
تشنج به صرع (اپی‌پسی)
در تعریف این عارضه باید بگوییم عبارت است از هرگونه تغییر غیرطبیعی بیرونی یا درونی ناشی از یک تخلیه غیر طبیعی مغز که الزاماً تأثیر بیرونی ندارد. گفتنی است که در ایران تنها یک تا دو درصد بیمار صرعی داریم که معمولاً نیمی از این تعداد با دارو درمان نمی‌شوند البته اخیراً با راه اندازی واحد EMU که با آزمایشگاه و اندازه‌گیری سطوح دارویی بیماران مرتبط است، درحال بررسی و نحوة درمان این بیماری هستیم.
از این تعداد بیماران حدود 10 درصد «اپی‌پستیک» نیستند و تعدادی حتی هیچ حمله‌ای ندارند یا فقط اختلال «تیک» دارند که با تجویز دارو بهبود می‌یابند. بر اساس آمار منتشر شده از سوی «انجمن بیماران صرعی» در ایران حدود 50 درصد از بیماران با داروی مناسب و به میزان کافی قابل کنترل هستند، 20 تا 30 درصد با تغییر کمی در داروهای مصرفی کاملاً قابل کنترل می‌شوند، اما 30 تا 40 درصد به معنی واقعی «اپی پسی» دارند و باید به دقت مورد بررسی قرارگیرندکه با توجه به درمان سخت و هزینة گران درمان چه ازطریق جراحی و چه «دارو درمانی» بسیار حائز اهمیت است و کمک انجمن بیماران صرعی را طلب می‌کند:
علت‌ها:
* علت بیماری صرع را «ژنتیک»، «ارث»، «اختلالات مادرزادی مغز» ، «ضربه‌های مغزی»، «تومورهای مغزی» و « ضایعات عروقی» می‌شناسند. یکی از مشکلات اصلی در تشخیص و درمان، بی‌کفایتی نوارهای مغزی است که گرفته می‌شود. نوارهایی ناقص ، نامطلوب و غیر استاندارد که بد هم تفسیر می‌شوند.یک نوار مغزی درست و قابل استفاده حدود یکصد تا یکصدو بیست دقیقه زمان نیاز دارد. از دیگر نکات مهم دیگر در این بیماری، همراهی بیمار و انجام دقیق توصیه‌ها است. از جمله مواردی که به ایجاد تشنج می انجامد، مصرف «ترماذل» و کشیدن قلیان است که هیچ ارتباطی با «صرع» ندارد.
نکات مهم
* بیماری صرع با دارو قابل درمان است.
* افراد صرعی قادرند ازدواج کرده و صاحب فرزند شوند.
* بیماران صرعی با کنترل و توجه می‌توانند رانندگی کنند.
* تمام تلاش‌ها برای سوق دادن بیماران به سمت و سوی یک زندگی طبیعی است.
* در مورد تغذیه بیماران صرعی باید گفت: منع خاصی در مصرف «غذاها» وجود ندارد و هر نوع غذایی که «سلامتی» را تأمین می‌کند، توصیه می‌شود.
